Dit jaar is het 100 jaar geleden dat Dirk Zuidam het levenslicht zag. Dirk was een legendarische vrijwilliger bij de voetbalvereniging OVS. De tot Bondsridder geëerde Oudewaternaar was onvermoeibaar ontelbare jaargangen en vele uren per dag in de weer voor zijn geliefde club. Hij was terreinknecht in alle facetten – zie filmpje YouTube Man bijt hond – en was vaak voor het krieken van de haan op het Markveld. Op een oude damesfiets, regenjas om de schouders én een paar groene laarzen aan de voeten zag je hem bijna dagelijks de gang naar de Waardse Dijk maken. Op maandag trachtte hij de vertrapte velden weer te fatsoeneren, om vervolgens de struiken te doorzoeken op overgeschoten ballen. De leren knikkers die de stempel van UNIO hadden werden met een schuursponsje van dit label ontdaan en met een zwarte viltstift omgetoverd tot OVS-bal. Het team dat Dirk het meest goed gezind was kreeg dan het leder cadeau. Hij deed dat meestal met een grijns op zijn getekende gelaat en de enkele woorden die hij daarbij uitsprak werden steevast gelardeerd met een hoog giechellachje. De dagen erna waren de kleedkamers en de toiletten aan de beurt. De jeugd, maar vooral de trainers moesten het dan vaak (terecht) ontgelden. Ook de OVS-dames ontzag hij niet. Vergeleken met de heren vond Dirk de dames vaak erg onhygiënisch. De exacte woorden die hij bezigde, zal ik u besparen. Inmiddels had de OVS-er het terras geschoond van plastic, lege flesjes en een honderdtal sigaretpeuken. Bij een beker warme koffie pakte hij dan zijn befaamde schrijfboekje en bekeek aandachtig de uitslagen van alle streekclubs, die hij op maandagochtend had overgeschreven uit de Rijn en Gouwe. Uit het orgaan van de KNVB haalde hij vervolgens de komende wedstrijden en noteerde deze dan in zijn kleine boekje. Aan het eind van de week waren de indelingen van de kleedkamer aan de beurt voor zaterdag en zondag. Voor de zondag was dit natuurlijk geen probleem, maar voor de dag ervoor gaf dit plan vaak hoofdbrekens. De agenda was dan vaak overvol overlappingen of dubbele bezettingen waren dan niet te vermijden. Dirk bleef onverstoorbaar als er kritiek kwam, maar sloeg de persoon in kwestie op in zijn geheugen. Op vrijdagen was de agenda tot de nok toe gevuld met karweitjes. Lijnen werden gecontroleerd, enkele plassen werden weg geprikt met een riek en soms werd er een kruiwagen zand in de doelgebieden gekieperd. Op zaterdag ging de wekker helemaal vroeg in de Julianastraat. Wanneer bakker Stijnman zijn warme krentenbollen en saucijzenbroodjes aan verlate, aangeschoten gasten van Soos Truus stond te verkopen, fietste Dirk met zijn karakteristieke tred al voorbij. Op het Markveld gekomen werden de ballen opgepompt, de hoekvlaggen geplaatst en nog een eventuele laatste keuring uitgevoerd op de velden. Jarenlang liep hij dan mee met de consul Arie Nederend van UNIO.
In de vroege jaren ’80 kwam zoon Henk – nu een gewaardeerd scheidsrechter – in het 2e elftal van de zaterdag. Ondergetekende mocht ook in dit team aantreden en kwam toen wekelijks in contact met Dirk. Onze toenmalige leider en oud-eerste elftalspeler Henk Algera kon helaas niet zo goed door één deur met pa Zuidam en Henk moest het daarbij als keeper vaak ontgelden als hij een foutje maakte. Aan het eind van het seizoen vond Henk Algera het welletjes en Dirk zag zijn kans schoon de macht te grijpen. Samen met aanvoerder/leider Laus Goudriaan werd een goed en talentvol team gesmeed en menig speler mocht later het shirt van het 1e aantrekken. Rien van Vliet (de kaasboer), Ewout Verwey van de meelboer uit Willeskop en huidig secretaris Gors Stekelenburg waren enkele van deze talenten. Toen Laus stopte met voetballen, moest er een nieuwe aanvoerder/leider worden gekozen. Democratie stond toen hoog in het vaandel bij de rood-witten en op een dag in september werden de stembriefjes uitgedeeld. Er waren twee kandidaten en deze mochten samen met Dirk op de gang wachten op de uitslag. Dirk was hevig gepikeerd en vermoedde dat dit een initiatief was van kandidaat Jan Meesters jr. De makelaarszoon kon niet zo goed tegen kritiek en dacht met de uitsluiting van zijn leider een greep naar de macht te doen. Hij was helaas voorbij gegaan aan de goede band die kandidaat nummer twee inmiddels had opgebouwd met zijn leider. De stemmen staakten curieus genoeg in 5 tegen 5. Hier hadden de heren niet op gerekend. De oplossing kwam al rap: Dirk werd naar binnen geroepen en mocht alsnog stemmen. De uitslag stond toen uiteraard vast en Jan trok aan het kortste end. Uw schrijver deed daarop opgetogen de aanvoerdersband om de rechterbovenarm en schudde Dirk al knipogend de hand. Tussen Jan en Dirk is het nooit meer goed gekomen. De nieuwe captain van het 2e was de komende seizoenen verzekerd van opperste loyaliteit van leider Dirk en door steevast hem het eerste Oranjeboombiertje na de wedstrijd aan te bieden werd dit alleen maar sterker. Vaak werden dan verhalen van vroeger verteld over de stoute avonturen die hij o.a. met mijn pa Cor v.d. Klis had beleefd. De twee waren even oud en gingen in hun vrijgezeltijd vaak samen met enkele andere geelbuiken op stap. Vroeger was de verstandhouding tussen uw schrijver en Zuidam helemaal niet zo goed te noemen. In de jaren ’60 bezat OVS slecht één veld, 3 seniorenteams en 3 juniorelftallen. Hoewel rijk aan vrijwilligers, was het toch regelmatig een probleem een geschikte scheidsrechter te vinden. Dirk werd dan snel een fluit in de handen gedrukt en al sloffend betrad hij dan getooid in lange regenjas én de eerder genoemde groene laarzen het veld. U begrijpt dat toen de term middencirkelscheidsrechter is verzonnen. De misverstanden waren vanzelfsprekend niet van de lucht en de kritiek van ondergetekende (als speler van C1) was niet mals. Dirk greep elke gelegenheid aan om de recalcitrante puber een halt toe te roepen. Slim genoeg hield deze zich toen muisstil en onttrok zich ook volledig van het spel. Halverwege de tweede helft kreeg uw verslaggever echter toch een bal aangespeeld en wilde het leer zo snel en zo ver mogelijk wegschieten. Helaas had hij niet gerekend op de scheids. In een flits zag uw scribent dat Dirk in de baan van het schot stond en de bal vloog keihard tegen zijn hoofd.
Het gevolg van dit incident valt te raden. Dirk had hier geen rode kaart voor nodig. Jarenlang bleef de verstandhouding op een laag pitje staan. Tot het seizoen ’81-’82. Van dat seizoen bent u eerder in dit schrijfsel op de hoogte gebracht.
Dit en nog veel meer schoot door het hoofd van uw schrijver, toen de leidsman van de vv Woubrugge in de wedstrijd tegen de FCO-veteranen het scheidsrechters-vak een nieuwe dimensie had gegeven. De combinatie met het feit dat de supervrijwilliger Dirk Zuidam nu 100 jaar geleden voor het eerst in de wieg werd gelegd, vond uw correspondent een goed moment hem te eren en aandacht te schenken aan zijn unieke karakter en vele werk voor OVS.
Anderhalf uur eerder blies de scheids voor de aanvang van de wedstrijd en misschien was dit wel één van de weinige goede beslissingen van de beste man. Op de kerkklok van het veendorpje achter Alphen aan den Rijn stond de tijd van half drie. Er stond een ijskoude, harde noordwestenwind en daarom was de aanwezigheid van Jolanda een welkome verrassing voor de vele wisselspelers. De vijf uitverkorenen verdrongen zich met extra warme kledij om lijf en leden om naast haar te mogen zitten. Uiteraard eiste leider Jaap zijn plaats op naast de charmante spelersvrouw en zodoende ontsprong zich een stoelendans om de plaats aan de andere zijde van Jolanda. Inmiddels waren we al een kwartier op weg en ontdekten dat Woubrugge een stuk sterker voor de dag kwam dan een half jaar eerder. Toen, op een warme zaterdag in mei, werd VVW door de FCO met boter en suiker middels een 10-2 nederlaag naar huis gezonden. Daar was vandaag geen sprake van. De groen-witten begonnen met veel drive en passie aan de confrontatie met de geelbuiken. Halverwege de eerste helft kwamen na vele gemiste kansen van de tegenstander onterecht op een 0-1 voorsprong. De van links voorgetrokken bal ging aan de verder uitstekende doelman voorbij, maar werd echter op de doellijn finaal gemist. De schutterende Harold van Aart werd daarbij gelukkig een handje geholpen door een verdediger, die wel de voet tegen de bal kreeg en deze tegen het net deponeerde. FCO leunde achterover en hoopte zo gaandeweg aan een grotere voorsprong te komen. Woubrugge zette echter nog meer aan en bestookte de ook goed keepende Edwin Stalvord met een spervuur aan schoten. De felle tegenwind was bijna symbolisch voor ons spel en WVV ging daarom volkomen terecht rusten met een 2-1 voorsprong. De voorhoede, die vandaag bestond uit Martin en Johan en vaak geassisteerd door Pieter, deed wat zij konden maar zag dat ons middenrif en verdediging regelmatig werden overspeeld. In de tweede akte ging de wind wat liggen en zou zo helaas geen noemenswaardig nadeel zijn voor Woubrugge. De voor Martin W ingevallen Ignace en Jeroen die aanvoerder Jan verving, deden er alles aan om de boel te kantelen, maar na één van de vele tegenstoten keken we halverwege aan tegen een 3-1 achterstand. Het is dat Edwin en vooral Roeland bij de les bleven anders hadden we al snel tegen een onoverbrugbare stand aan moeten kijken.
De eerder genoemde Jeroen en Ignace zetten nóg een tandje bij en waren dicht bij een aansluitingstreffer. Het geluk zat ons helaas niet mee. Daarbij waren vooral paal en keeper de grootste tegenstanders. Inktzwarte wolken trokken tegelijkertijd over veld 2 en lieten hun tranen van verdriet op ons neerdalen. Topscoorder Martin de Waal kwam er nog in voor de moegestreden Harold en probeerde nog met enkele wanhoopsacties een gaatje in de afweer te vinden. Helaas. Ondertussen waren diverse scheidsrechterlijke dwalingen de revue gepasseerd. Eerlijk gezegd hadden deze geen invloed op de eindstand. Keeper Edwin probeerde de goede man vlak na rust nog tot andere gedachten te brengen door hem een arm over de schouder te leggen en met de meeste charmante glimlach om de mond hem te wijzen op zijn tekortkomingen en dwalingen. Het heerschap was gek genoeg erg attent bij de zwaaibewegingen van de grensrechter van de FCO. Na de wedstrijd meldde hij zelfgenoegzaam dat hij enkele malen zeker geen buitenspel constateerde, maar ons – altruïstisch als hij was – wilde matsen. Hij speelde de rol van Sinterklaas met verve (vond ie zelf), maar speelde ons en passant de Zwarte Piet toe. De 3-1 nederlaag was echter juist en was vooral te wijten aan het slappe verweer in de eerste 45 minuten. Martin de Waal mocht van de leiding de oorkonde van man of the match ontvangen. Na het laatste fluitsignaal zochten we snel kleedkamer 4 op om het leed te verzachten met een lekker biertje. Helaas. We waren ff vergeten dat de blauwe knoop regeert in Woubrugge en derhalve geen drank in de kleedkamers toestaat. Wellicht is dit de toekomst in het Oudewaterse. Daar moet de drank inmiddels vanwege de vele overschrijdingen van het quotum op de bon. Afijn, dan maar vroeg vertrekken richting FCO-kantine. Daar aangekomen werden we gewag van een erg gezellig feest met een uitstekende band. De compleet nuchtere veteranen werden daarom volledig genegeerd door de al flink aangeschoten meute. De korte rokjes van de aanwezige jonge maagden en een snelle inhaal(drink)race, met dank aan Ad en Harrie, gingen de vets op in het gelag. Hulde voor de organisatie!
Het is weer zo ver….
een buitenlandse taal op
Wie verzint dit?